حمام باغ لله یکی از آثار زیبا و تاریخی شهر کرمان در پی بی توجهی در حفظ و مرمت به محل تجمع معتادان تبدیل شده و در آستانه نابودی قرار گرفته است.

هر چند که دست پرورده ی این آب و گلیم

از روی کریمان دو عالم خجلیم

****

در روی زمین نیست چو کرمان جایی

کرمان دل عالم است و ما اهل دلیم

مسئولان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان از برطرف شدن موانع موجود برای احیای بافت قدیمی کرمان سخن می گویند و معتقدند که اختلافات آن ها با شهرداری برطرف شده است.
از سوی دیگر شهردار کرمان نیز احیای بافت تاریخی کرمان را دغدغه روزانه خود می داند و با این حال به نظر می رسد هر روز که می گذرد بافت تاریخی کرمان که یکی از بافت های باارزش شهری کشور به شمار می آید، بیشتر در معرض تخریب قرار می گیرد و مسئولان باوجود این که از اهمیت اجرای این طرح سخن می گویند در عمل تاکنون اقدام قابل ملاحظه ای برای آن انجام نداده اند و این موضوعی است که باعث نگرانی مردم خونگرم این شهر تاریخی شده است...
بافت تاریخی شهرستان کرمان که در گذشته حدود 400 هکتار وسعت داشته به عنوان یکی از مهم ترین بافت های تاریخی کشور مطرح است به طوری که این بافت تاریخی دارای خانه های تاریخی، بازار، محله ها، چارسوق و مساجد تاریخی بسیار زیادی است. با این حال این بافت قدیمی و تاریخی با تهدیدهای فراوانی مواجه شده و در معرض تخریب قرار گرفته است.
شهر کرمان مانند دیگر شهرهای تاریخی کشور، دارای پیشینه و الگوی سنتی در ساختار فضای شهری است اما متاسفانه توسعه سال های اخیر این شهر آن را تحت تاثیر قرار داده است.
تحول در مساحت شهر، دگرگونی در بافت کالبدی، رشد بی رویه در سطح، الگوی معماری جدید، رشد بی رویه به سمت خارج از شهر و... از جمله عواملی است که باعث گسست در ساختار تاریخی شهر کرمان شده است و بدین ترتیب در حال حاضر ترک بافت تاریخی شهر از سوی اهالی بومی و رها شدن محله های قدیمی از تهدیدهای پیش روی بافت تاریخی کرمان به شمار می آید.
با این حال مردم و کارشناسان میراث فرهنگی خواستار احیای بافت تاریخی کرمان و جلوگیری از تخریب این بافت با ارزش تاریخی هستند.
یکی از شهروندان کرمانی در این زمینه به خبرنگار ما می گوید: در بافت قدیم این شهر، مسائل و مشکلات اجتماعی، امنیتی و ارائه نامناسب خدمات دیده می شود. «فتحی» می افزاید: این موضوع باعث شده است تا بسیاری از ساکنان منطقه و محله های قدیمی به سایر نقاط شهر نقل مکان کنند.
«قنبری» هم می گوید: هم اکنون در بافت قدیم شهر، افراد غیربومی و تعداد زیادی اتباع افغانی زندگی می کنند. وی تنها راه احیای شهر کرمان را بازگرداندن اعتبار بافت قدیمی می داند.«محمدیان» هم به نبود فضاهای شهری مطلوب و مناسب در هسته تاریخی شهر کرمان اشاره می کند و می افزاید: بناها و فضاهای باارزش و زیبای بافت قدیمی شهر تخریب شده یا به علت متروک شدن در حال تخریب است.
یک گردشگر هم در این زمینه می گوید: بافت تاریخی کرمان، منسجم و یک پارچه است. وجود بازار، میدان گنجعلی خان و مسجد امام و جامع با روح و ساختار این شهر عجین شده است.
«مهرآسا» افزود: بافت تاریخی کرمان در ردیف بافت های اصفهان، شیراز و حتی تهران است.
وی گفت: اگر مسئولان این استان در پی ایجاد شهری مدرن و پیشرفته هستند بدون توجه به بافت تاریخی، موفقیتی نخواهند داشت.
شهردار کرمان نیز در این زمینه به خراسان می گوید: احیای شهر کرمان، از دغدغه های این شهرداری است.
مهندس «سیف الهی» با بیان این که کرمان هم مانند سایر شهرهای تاریخی و کهن ایران، دارای الگوی سنتی ویژه ای در ساختار شهری است رشد بی رویه شهر و ساخت و سازهای جدید و تغییر کاربری های ساختمانی را از جمله عواملی می داند که الگوی سنتی شهر را تحت تاثیر قرار داده است.
وی می افزاید: بازسازی و نوسازی بافت قدیم، علاوه بر احیای ساختار سنتی شهر، جاذبه های توریستی کرمان را افزایش خواهد داد.
وی با اشاره به این که باید بین 2 بافت فرسوده و قدیمی، تفاوت گذاشت، می گوید: بافت سنتی شهر مکان های قدیمی و تاریخی است که شامل مراکز تاریخی و فرهنگی شهر می شود و جنبه به یادگار مانده از ادوار گذشته را دارد.
شهردار کرمان می گوید: این میراث تاریخی از 13 هزار هکتار مساحت شهر کرمان، 430 هکتار آن را تشکیل می دهد.وی اظهار می دارد: 30 درصد از منابع مالی شهرداری به ترمیم و نوسازی بافت قدیمی کرمان اختصاص یافته است. وی تصریح می کند: از آ ن جا که اجرای طرح های نوسازی بافت قدیم به صورت کار هنری، فرهنگی و فنی بوده و از حساسیت زیادی برخوردار است برای بهره برداری و مرمت این آثار، نباید عجله کرد.
یک کارشناس میراث فرهنگی کرمان هم می گوید: تخریب بافت تاریخی کرمان را باید روز به روز دنبال کرد.
«نظریه» افزود: طی سال های گذشته، تخریب بافت تاریخی کرمان تنها به بناها و مکان های فرهنگی محدود نشده، بلکه بسیاری از محله های تاریخی و قدیمی تخریب شده است یا در خطر تخریب قرار دارد.
وی تصریح می کند: ساخت و سازهای جدید، ترک بافت قدیم توسط اهالی بومی و محلی و نفوذ رطوبت چاه های زیرزمینی به داخل سازه های تاریخی از جمله مشکلاتی است که بافت قدیمی کرمان را تهدید می کند. وی می افزاید: نبود سامانه و سیستم فاضلاب شهری در زیرخانه ها و مکان های تاریخی همچون مسجد جامع همانند بمب ساعتی، بافت تاریخیکرمان را در معرض خطر قرار داده است.
وی اذعان می دارد: بیش از 200 هکتار از بافت تاریخی کرمان تاکنون تخریب شده است.
رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان هم با بیان این که ناهماهنگی بین میراث فرهنگی و شهرداری و کندی روند کار مشاور در بافت قدیم از دلایل اصلی طولانی شدن عملیات احیای بناها در بافت قدیم شهر کرمان است می گوید: با هماهنگی شهرداری و این سازمان بخشی از شهر کرمان که در حریم تاریخی قرار دارد به عنوان نقاط بکر باقی می ماند و برای آن برنامه ریزی و سعی می شود از دخل و تصرف در آن جلوگیری شود.
«کارنما» برداشتن ضابطه محدودیت ارتفاع در بافت قدیم را تحولی بزرگ در این بافت ارزیابی و تصریح می کند: این تحول در رونق بافت قدیم شهر تاثیر به سزایی خواهد داشت.
وی اظهار می دارد: برای احیای بافت قدیمی این شهر به ترغیب سرمایه گذار نیاز است. سازمان مسکن و شهرسازی هم می تواند با خرید زمین در بافت قدیم و واگذاری  آن به متقاضیان سهم به سزایی در این زمینه داشته باشد.

مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان کرمان اعلام کرد: بالا  آمدن آب های زیرزمینی در بافت تاریخی شهر کرمان، آثار تاریخی این بافت را در معرض تهدید و تخریب قرار داده است. 
هادی ایرانمنش در گفت وگو با ایسنا، بیان کرد: متاسفانه بالا  آمدن آب های زیرزمینی در بافت تاریخی شهر کرمان، بویژه در محور فرهنگی کرمان، آسیب هایی را وارد می کند، به طوری که اکنون در یکی دو آب انباری که در این بافت قرار دارد، آب کاملا در کف مخازن جمع شده و آن را در معرض تهدید قرار داده است. 
او با اشاره به این که راهکار اساسی این موضوع این است که سیستم فاضلاب شهری هرچه سریع تر راه اندازی شود، ادامه داد: اکنون برای حفاظت از بناهای مهم مانند مسجد جامع شهر کرمان، یکسری اقدامات اضطراری مانند حفر چاه در اطراف آثار انجام شده است که آب موجود در این بناها را تخلیه می کند. 
ایرانمنش تصریح کرد: اگر پمپ هایی را که در مسجدجامع وجود دارد، خاموش کنیم، خیلی زود دیوار ها بر اثر رطوبت تخریب می شود. 
او با تاکید بر این که به طور کلی شرایط راضی کننده نیست، گفت: بناهای تاریخی کرمان در معرض تهدید است. این بناها چیزی نیست که قابل تجدید باشد. اگر روزی از بین برود، دیگر آن ها را نخواهیم داشت. 
مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان کرمان هم چنین درباره ی زلزله هایی که به تازگی در برخی شهرهای استان کرمان مانند ریگان رخ داد، بیان کرد: برخی آثار تاریخی این شهر بین 10 تا 30 درصد تخریب شد که به زلزله ی چند ماه پیش در این شهرستان مربوط است. این آثار شامل عمارت کاخ خورشید و چند کاروانسرا در شهرستان ریگان بود.

یکی از آثار تاریخی و دیدنی کرمان گنبد جبلیه است که در دامنه کوههای مسجد صاحب‌الزمان این شهر قرار دارد.


هرچند گفته می‌شود در ساخت این گنبد هشت ضلعی سنگی از شیر شتر به عنوان مصالح استفاده شده اما تاریخ ساخت بنا معلوم نیست و در نوشته‌های تاریخی نیز به هدف از ساخت آن اشاره‌ای نشده است.
از شواهد و قراین برمی‌آید که این بنا در دوره‌های قبل از اسلام بنیان گذاری و در دوره سلجوقی تکمیل شده باشد.
گنبد جبلیه را "گنبد گبری" هم نامیده‌اند که بر این مبنا می‌توان قدمت بنا را به قبل از اسلام نسبت داد.
آنچه از ظاهر این بنا مشخص است سقف گنبد را از آجر ساخته‌اند و داخل گنبد ظاهرا دارای تزیینات گچبری بوده که قسمت بالای آن ریخته و قسمت پایین بنا اگر تزییناتی هم داشته از بین رفته است. 
مصالح بکار رفته در دیوارها سنگ لاشه با ملات گچ از بیرون و آهک از داخل است. 
گنبد جبلیه در سال  1316 هجری شمسی به ثبت آثار ملی رسید و در سال 1383 پس از مرمت به گنجینه جبلیه(کتیبه‌های تاریخی) تبدیل شد. 
از کتیبه‌های موجود در این گنجینه می‌توان به کتیبه مسجد آبدر اشکان رابر بافت اشاره کرد. 
این کتیبه یکی از قدیمی‌ترین کتیبه‌های موجود در این گنجینه است که مربوط به بنای یادبود یک مسجد در ارتفاعات شمال شهر رابر آبادی آبدر اشکان (اشکون) واقع در شهرستان بافت است. 
این کتیبه بر روی قطعه سنگی طبیعی و به خط کوفی اجرا شده و مضمون آن به این شرح است: امر ببنا هذالمسجد یحیی بن عبدالله بن یوسف فی سنته خمسه عشرین و اربع مائه غفرالله له. 
کوچکترین سنگ قبر کشف شده در استان کرمان نیز در این گنجینه نگهداری می‌شود.
این سنگ در سال  ???? توسط احمد ایلاقی کشاورز دهستان قائم‌آباد کشف و تحویل سازمان میراث فرهنگی استان کرمان شد.
این سنگ با ابعاد  26در  22 سانتیمتر و کتیبه آن شامل دو بخش است. 
یکی نوار حاشیه‌ای و دیگری نوشتار وسط که در یک کادر قرار گرفته است.
حاشیه کتیبه که شروع آن از قسمت پایین گوشه سمت راست است شامل آیه 18 و بخشی از آیه 19 سوره مبارکه آل عمران است. 
در پایان کتیبه در قسمت سمت چپ نام متوفی و سال وفات در یک کادر محرابی شکل قرار گرفته است بدین مضمون: هذا قبر العبد الضعیف المحتاج الی رحمت الله ابی جعفر احمد بن حمزه بن علی غفارالله ان توفی فی جمادی الاخر سنه الحدی و اربعین و خمسه مابه. 
چنانکه از کتیبه سنگ بر می‌آید تاریخ وفات متوفی سال  541 هجری قمری است. 
در میان سنگ قبرهای موجود در گنجینه جبلیه سنگ قبر میرزا آقاخان، پسر میرزا احمد علی خان وزیری نویسنده تاریخ کرمان نیز به چشم می‌خورد. 
به گفته دکتر باستانی پاریزی مورخ معاصر کرمانی، وی در امر تالیف کتاب تاریخ کرمان با پدرش همکاری داشته است. 
متن سنگ قبر وی به این مضمون است: وفات مرحوم مغفور آقای میرزا آقاخان خلف مرحوم میرزا احمدعلی خان وزیری طاب ثراه به تاریخ شهر شوال سنه .1317
در بین وقف نامه‌های سنگی موجود در گنجینه جبلیه، کتیبه وقف آتشکده روستای قناتغستان نیز جالب توجه است. 
این وقف نامه بعد از تخریب آتشکده، توسط کارشناسان سازمان میراث فرهنگی استان کرمان به این سازمان منتقل شد و هم‌اکنون در این گنجینه نگهداری می‌شود. 
این وقف نامه مربوط به سال  1382 هجری قمری است

گلباف شهری است در جنوب شرقی کرمان که فاصله ی جاده ای آن با مرکز استان 125 کیلومتر و فاصله ی هوایی کمتر از 40 کیلومتر است . جمعیت این بخش تقریبا 20 هزار نفر است که اغلب به کشاورزی وقالیبافی مشغولند . همسایگان بخش گلباف از جنوب ابارق ، ازشمال شهداد ، از غرب راین ، واز شرق کویرپهناور لوت می باشند . شهر گلباف همچون نگینی سبز است که کوه های بلند حلقه ی پیرامونی آن را تشکیل می دهند . محصولات بخش عمدتا میوه های سردسیری هستند که از آن جمله می توان انواع زردآلو، انواع انگور،انجیر ، انار ، قرمزملس،به ، هلو، گردو و...را نام برد . انواع سبزیجات وصیفی جات در گلباف کشت می شود . دامداری در این بخش به صورت خانگی است . نان تنوری هیزمی گلباف نان کاملی است که بدون پشتوانه ی خورشتی هم قابل مصرف است . روزها آفتاب شفاف و گرمی دارد اما شبها بدون بالاپوش سرد است . درختان سر به فلک کشیده ی بسیاری دارد . مرکز بخش از محله های به هم متصل بسیاری تشکیل شده است .(محله ی رزنو ، باغ نو ، تیرکون ، آترکون ، محله ی کیش ، عقبه ، گداره ، اولنگ ، کشمشی، ده قنبر ، غیاث آباد ،محله ی گورا (گبرها )و....)
کلیه ی باغ ها ومزارع بخش با آب قنات آبیاری می شود 
از همه محاسن ، نیکوتر اخلاق مردم این بخش است . همگی مهمان نواز ، پرکار ، با گذشت ، ساده ، صادق وصمیمی هستند . معمولا سرشان به کار خودشان گرم است . سیاست را می فهمند ودیانتشان زبانزد است . صبح های جمعه صدای دعای ندبه از همه ی محله های شهر به گوش می رسد. همه ی مردم یکدیگر را می شناسند ونام پدر واجداد یکدیگر را به اسم می دانند . 
مردم گلباف اصلا پیچیده نیستند . اگرچند ساعت با آن ها دمخور وهمدم باشید به راحتی می توانید سر از همه ی جیک و پیک زندگی آن ها در بیاورید . بعضی اوقات سادگی آن ها کار دستشان می دهد و افراد زیرک ورند و البته دغلکار از این سادگی و صداقت آن ها سوء استفاده می کنند . اکثرا انقلابی هستند و بر سر دین و اعتقادات اهل معامله و مماشات نیستند . معمولا دوستی هاشان پایدارو بادوام است

در گذشته و قبل از زلزله ویرانگر 21/3/1360 که 1/6 ریشتر قدرت داشت و باعث ویرانی کامل گلباف و کشته شدن 1071 نفر و مجروح شدن 4000 نفر

گردید ، این شهر بسیار آبادتر و  از نظر اقتصادی پررونق تر از اکنون بوده است .بعد از این زلزله به دلیل بی مبالاتی مسئولین استانی و کشوری و عدم رسیدگی آنها به امور مردم این شهر ، گلباف رفته رفته به شهری سوت و کور تبدیل شده است و اکثر ساکنان آن برای زندگی بهتر به شهر کرمان مهاجرت کرده اند.

ویرانیهای این زلزله آنقدر فجیع بود که رجایی رییس جمهور وقت برای بازدید  به آنجا رفت و امام خمینی نیز آیت الله صدوقی را به عنوان نماینده ویژه به آن منطقه گسیل داشت  شاید اگر رجایی زنده بود کسی این شهر را فراموش نمیکرد

جوانان این شهر به دلیل عدم وجود امکانات آموزشی کافی و همچنین عدم وجود اشتغال مجبور به ترک سرزمین اجدادی خود شدند در این شهر حتی یک کارگاه صنعتی هم وجود ندارد که بتواند اشتغال ایجاد کند در سالهای گذشته یک کارخانه پارچه بافی در این منطقه وجود داشت که 100 کارگر داشت ولی به دلیل حمایت نشدن توسط دولت وقت خیلی زود و بعد از مدت زمان اندک 3 سال ورشکست شد از آن زمان تاکنون هیچ سرمایه داری حاضر به قبول ریسک سرمایه گذاری در این منطقه نمیشود.از زمان روی کار آمدن دولت آقای احمدی نژاد با اجرای سیاست اعطای وام برای بازسازی منازل عده ای از بومیان به شهر خود بازگشتند و کم کم این شهر در حال رونق گرفتن است اما تا زمانی که سیاست سرمایه گذاری جدی توسط دولت در این منطقه اجرا نشود و صنعتی در کار نباشد رسیدن به روزهای قبل از زلزله 21/3/1360 جزء آرزوهای مردم انقلابی گلباف خواهد بود..

.